Tag Archives: Paneli haul

Croesawu codi’r tymheredd gwleidyddol ar bwnc tymheredd ein planed

Dros gyfnod helbulus o fwy na dwy flynedd, mae’r angen i geisio atal trychineb Brexit wedi galw am sylw a gweithredu gan bobl gall trwy wledydd a rhanbarthau Prydain.

Ond gwych nodi bod mudiad newydd Extinction Rebellion am atgoffa llywodraeth Toriaidd Theresa May, a phawb ohonom, bod rhaid parhau i weithredu o ddifrif i geisio ffrwyno bygythiad Cynhesu Byd-eang hefyd.

Rydym yn croesawu Extinction Rebellion gan fod gwir angen codi’r tymheredd gwleidyddol ar bwnc tymheredd y Ddaear. Wedi’r cyfan, mae’r difrod amgylcheddol a achosir i’n planed yn gyd-destun i’r cyfan arall a wnawn.

Protest cefnogwyr Extinction Rebellion yn Parliament Square, Llundain, as Hydref 31. Llun: Chloe Farand. Newyddion: https://www.desmogblog.com/

Ar Hydref 31, bu cannoedd o aelodau Extinction Rebellion yn cynnal protest yn Parliament Square yn Llundain. Dangos methiant Llywodraeth Theresa May, oedden nhw, i wynebu eu cyfrifoldebau dan Gytundeb Newid Hinsawdd Paris 2015. Arestiwyd 15 o’r protestwyr am orwedd ar y stryd.

Trwy  atal taliadau am drydan glan a ddaw o baneli haul ar doeau tai ac adeiladau eraill, a’u cefnogaeth i ddatblygu ffracio am nwy, mae’r Toriaid wedi dangos eu bod yn ystyried sicrhau elw i’r diwydiant ynni carbon difrodol yn bwysicach na’r angen i ffrwyno allyriadau carbon deuocsid.

Dyna sy’n llywio eu polisiau ynni er y rhybuddion mwya’ taer gwyddonol a gafwyd hyd yn hyn yn Adroddiad Panel Rhyng-lywodraethol y Cenhedloedd Unedig ar Newid Hinsawdd a gyhoeddwyd ar Fedi 8 (gweler y linc i’r Adroddiad dan ‘Gwyddoniaeth’ yn y rhestr gynnwys ar ochr chwith y tudalen).

Felly, diolchwn i aelodau Extinction Rebellion am eu gweithredu hyd yn hyn. Edrychwn ymlaen at eu hymgyrchu pellach yn ystod yr wythnos sy’n dechrau Tachwedd 12. Bydd y gweithgareddau hynny’n dod i ben gyda phrotest arall yn Parliament Square, Llundain, ar Dachwedd 19.

‘Na i Brexit!’ ac – ‘Ie i’r Ddaear!’ Dyna slogannau’r Papur Gwyrdd. Gobeithio bydd ein gwleidyddion yn ymateb yn gadarnhaol iddynt. Mae peryglon enbyd yn gwasgu arnom yn gynyddol wrth i arweinwyr gwallgof feddiannu grym llywodraethol ar bob llaw.

Dyma amser gwir dyngedfennol i ddynoliaeth a holl ffurfiau bywyd eraill ein planed. Fel dywed yr hen ymadrodd – Y cyfan sydd ei angen i ddrygioni lwyddo yw i bobl dda wneud dim.

Dathlu paneli haul menter gydweithredol Egni

ROEDDEN ni’n falch iawn i fod yn rhan o ddathliad arwyddocaol iawn ym mhentref Banwen, ym mhen uchaf Cwm Dulais, ddoe – cwm sydd wedi ennill sylw byd-eang yn ddiweddar trwy ffilm Pride am y gefnogaeth gafodd glowyr lleol yn ystod streic 1984-5 gan griw o bobl hoyw o Lundain.
Ond nid am y ffilm enwog honno oedd ein dathliad.

Cwm glo clasurol Cymreig yw Cwm Dulais, yn glwstwr o bentrefi rhubanog yn disgyn o ymylon Bannau Brycheiniog i lawr at afon Nedd ger Aberdulais. Pentrefi fel Banwen, Onllwyn, Blaendulais, a’r Creunant yn rhesi???????????????????????Egni DOVE panelli goleuach 2?????????????????????????????????????????????????????????? o derasau hir, ond gydag ambell i McMansion ac ystadau bychain o dai moethus hynod annisgwyl, bellach, i’w gweld hefyd.

Cwm tipyn yn ddi-arffordd yw e, heb broffeil uchel, o leiaf hyd at ddyfodiad Pride. Ond fel cymaint o’n cymunedau, gadawyd Cwm Dulais hefyd yn waglaw wrth i’r diwydiant glo droi cefn.
Cofiwch, mae yng Nglofa Cefn Coed amgueddfa i adlewyrchu profiad ofnadwy’r diwydiant ynni a fu ( ‘Y lladd-dy’ oedd yr enw lleol ar bwll Cefn Coed). Ac mae peiriannau enfawr yn dal i rwygo’r glo brig o’r pridd ar y gwastadeddau uchel ger Banwen a Dyffryn Cellwen a Choelbren.
Ewch i’r cwm. Er y prydferthwch, does dim yn amlwg iawn i’w ddathlu. Tlodi’n amlwg. Dadfeiliad. Diweithdra’n uchel.

Ond wrth i ni yrru i fyny’r cwm, cofio oeddwn i sut roedd pobl y cymunedau hyn wedi codi’n uwch na’r amgylchiadau creulon a osodwyd arnynt yn ystod llanw a thrai’r diwydiant glo.
Dyna blwyfolion Eglwys St Margaret yng Nghreunant yn y 1950 a 60au yn gosod ffenestri lliw hynod gywrain yn waliau’r adeilad. Fe’u lluniwyd gan Celtic Studios, Abertawe, dan ysbrydoliaeth yr athrylith Howard Martin.

Dyna Dai Francis o’r Onllwyn yn llefarydd huawdl dros gomiwnyddiaeth rhyngwladol, yn arweinydd cryf i undeb y glowyr, ac yn Gymro Cymraeg twymgalon wthiodd gyda Glyn Williams i sefydlu Eisteddfod y Glowyr ym Mhorthcawl. Parhau i ddarllen