Llongyfarchiadau i Blaid Genedlaethol yr Alban, yr SNP. Mewn arolwg brys gan Y Papur Gwyrdd heddiw, nhw yw’r unig un o brif bleidiau gwleidyddol gwledydd Prydain oedd yn cyfeirio ar brif dudalen eu gwefannau at Newid Hinsawdd.
Ac er mor dyngedfennol o bwysig ydyw, doedd yr un o’r pleidiau’n cyfeirio’n benodol at Uwch Gynhadledd y Cenhedloedd Unedig sydd i’w chynnal ym Mharis rhwng Tachwedd 30 a Rhagfyr 11.
Nod y gynhadledd honno, ar gyngor gwyddonol taer, yw sicrhau cytundeb cadarn rhyngwladol i dorri’n sylweddol ar losgi carbon er mwyn ffrwyno ychydig ar eithafion Newid Hinsawdd.
Mae diffyg parodrwydd y gwleidyddion i dynnu sylw’r cyhoedd at fygythiad Cynhesu Byd-eang – o farnu o wefannau swyddogol eu pleidiau – yn gwbl syfrdanol. Mae’n adlewyrchu diffyg consyrn enbyd ar eu rhan, yn gwbl anghyfrifol yn wir.
Rhag ofn bod yr apparatchiks aml-bleidiol eisiau amau’r honiadau uchod, manylwn ychydig ar rai pethau gan ambell i blaid y gellir dweud eu bod yn ymwneud â ‘chynaliadwyedd’ (sydd, felly, yn wleidyddol sâff i son amdano):
- Canmolwn yr SNP am sôn am Climate Change ac am drafod Green Scotland. Ond, yn llai herfeiddiol …
- Roedd Plaid Cymru’n dweud eu bod yn pwyso am foratoriwm ar ffracio yng Nghymru.
- Roedd Llafur Cymru yn dathlu arbed allyriadau CO2 trwy gynnydd mewn ail-gylchu ac yn croesawu cwmni ynni adnewyddol Swedaidd i Ynys Môn.
- Whare teg i’r Labour Party UK, roedd eu gwefan mewn melt-down llwyr gyda phopeth wedi diflannu heblaw am gyhoeddiadau am Jeremy Corbyn a’i dîm newydd – fel tai’r Blairite Llafur Newydd olaf wedi diffodd y goleuadau wrth adael y swyddfa!
- Roedd y Green Party of England and Wales wedi colli’r plot, ar goll yn llwyr mewn cors o bolisïau cymdeithasol ac economaidd er mwyn troedio’n ofalus ar y Ddaear.
- Does dim pwynt cyfeirio at unrhyw blaid arall: beth bynnag sy’n llechu yn eu polisïau yn rhywle, doedden nhw ddim ag unrhyw awydd i dynnu sylw ato. Ac, wrth gwrs, mae’r ‘Greenest Government ever’, chwedl David Cameron, wedi hen droi’n ddu bitch carbonaidd.
Gwrandewch ar ddau o’n harweinwyr doeth yn rhybuddio ynghylch difrifoldeb bygythiad Newid Hinsawdd – gan wrthgyferbynnu hynny gyda thawedogrwydd ein gwleidyddion ar drothwy cynhadledd mor bwysig:
Kofi Annan, cyn Ysgrifennydd Cyffredinol y Cenhedloedd Unedig: ‘Mae’r byd yn cyrraedd pwynt naid y tu hwnt i’r hyn efallai na fydd modd troi newid hinsawdd yn ôl. Os digwydd hyn, byddwn wedi peryglu hawl ein cenedlaethau presennol a dyfodol i blaned iach a chynaliadwy – bydd y cyfan o ddynoliaeth ar ei cholled.’ (Guardian, Mai 3, 2015)
Yr Archesgob Rowan Williams (y cafodd tyrfa fawr ohonom ein goleuo cymaint ganddo mewn cyfarfod yn Ysgol Bryn Tawe, Abertawe, ddoe (Medi 13): ‘Ymhell o fod yn fygythiad ansicr rhywbryd yn y dyfodol, mae byd sy’n cynhesu yn realiti presennol go iawn gyda thymereddau byd-eang eisoes wedi codi o O.8% ers cyn y chwyldro diwydiannol. Mae ymchwyddiadau storm cryfach, glawogydd trymach, ac adnoddau prinnach yn rhan o fywyd dyddiol i bobloedd ddi-rif ledled y byd … Rhaid i ni barhau i wneud y galwadau cryfach posibl i sicrhau bod cyfiawnder hinsawdd yn gwestiwn canolog …’ (Cymorth Cristnogol, Taken by Storm, Mawrth 2014)
Gwleidyddion aml-bleidiol! – wnewch chi wrando ac arwain? – fel yr Albanwyr.
Y Papur Gwyrdd 