Gobaith am gychwyn newydd?

MAE’R sylw a roddwyd ar y cyfryngau yr wythnos hon i gyhoeddiad 5ed Adroddiad Asesu’r Cenhedloedd Unedig ar Newid Hinsawdd (gan yr IPCC), yn codi rhywfaint o obaith y bydd llywodraethau yn dechrau o ddifrif i geisio gyfyngu ar Gynhesu Byd-eang.

Wrth gwrs, er bod cannoedd o wyddonwyr ledled y byd wedi cyfrannu o’u ymchwil i gynnwys yr adroddiad, cafodd yr un gwyddonydd a dynnodd allan o’r tim gan honni bod yr adroddiad yn ‘or-ddramatig’ gyfle i ddatgan ei farn bersonol gan y cyfryngau. Fel ‘na mae.

Yn yr Adroddiad, mae penaethiaid gwyddonol y Cenhedloedd Unedig wedi ail-adrodd, gyda mwy o dystiolaeth nag erioed, eu cred bod y Cynhesu Byd-eang sy’n achosi Newid Hinsawdd yn fygythiad difrifol a chynyddol i ddynolryw a phob ffurf arall ar fywyd ar ein Daear. Mynnant hefyd fod hen angen i ni geisio cyfyngu ar y bygythiad o dywydd eithafol – trwy gwtogi ar allyriadau nwyon ty gwydr – a hefyd i weithredu polisiau i amddiffyn pobl rhag yr effeithiau.

Gobeithio y bydd pawb ohonom yn talu sylw. Yn ein plith, gobeithio y bydd y colofnydd hwnnw yn Y Cymro – wna i mo’i enwi – a ysgrifennodd y geiriau hyn yr wythnos hon (rhifyn Mawrth 28): ‘Efallai bod y bobl yna yn pregethu am newid hinsawdd. Er mod i’n credu bod y rheiny mor anwadal a’r tywydd ei hun. Beth ddigwyddodd i’r El Nino bu sut son amdano hyd yn ddiweddar? Mae’r Jet Stream wedi cymryd lle’r El Nino, mae’n amlwg. Beth nesaf maent yn mynd i ddarganof? Duw yn uni a wyr. Ond mae hanes yn ein dysgu bod hyn oll wedi digwydd o’r blaen, fel y mae’r Pregethwr yn ein dysgu, bod dim byd yn newydd yn yr hen fyd yma.’

O ddifrif, rhaid i ni wneud yn well na hynny. Mae hyn yn bwnc o bwys mawr sy’n haeddu sylw gwirioneddol gennym ac nid rhyw sylwadau ffwrdd a hi fel yna. Gobeithio y bydd cyhoeddiad y 5ed Adroddiad yn achosi i’r colofnydd hwnnw ail-ystyried. Does dim modd esgus ‘nad oeddem yn gwybod.’